Konstrukcja ściany szkieletowej - jak zrobić to dobrze?
Jak w każdej innej technologii budowlanej, w budownictwie szkieletowym obowiązują pewne zasady określane jako tzw. dobre praktyki. Ich zastosowanie nie tylko zapewnia pełną zgodność parametrów z przepisami, ale także ekonomiczne wykorzystanie materiałów budowlanych. Poniżej przedstawimy aspekty, na które należy zwracać uwagę przy budowie domu szkieletowego oraz podstawowe zasady wznoszenia ścian tego typu.
Ściany wewnętrzne - podział ze względu na pełnione funkcje
Ogólnie rzecz biorąc, ściany wewnętrzne można podzielić na dwie główne kategorie - konstrukcyjne i niekonstrukcyjne. Następnie ściany konstrukcyjne dzielą się jeszcze na nośne i usztywniające.
W kontekście budynku szkieletowego, za ściany nośne uznaje się te, które przenoszą pionowe obciążenia (np. wiszące na nich obiekty, ciężar własny itp.). Natomiast ściany usztywniające mają za zadanie przenoszenie obciążeń poziomych (np. wywołanych wiatrem lub innymi czynnikami atmosferycznymi).
Oczywiście w budynku mogą również występować ściany, które pełnią obie te funkcje jednocześnie - wszystko zależy od ich położenia względem belek stropowych (nośne na ogół są prostopadłe do kierunku ich ułożenia) oraz rodzaju zakotwienia i typu poszycia (które to decydują o potencjalnej funkcji usztywniającej).
Jeśli zaś chodzi o powierzchnie niekonstrukcyjne, w zdecydowanej większości będą należeć do grupy ścian działowych, które po prostu rozdzielają przestrzeń na mniejsze pomieszczenia. Nie muszą one być zatem tak solidne, jak powierzchnie konstrukcyjne (przykładowo nie wymagają wzmacniającej okładziny drewnianej).
Konstrukcja szkieletowa domu - podsumowanie
Choć mogłoby się wydawać, że technologia szkieletowa nie nadaje się na solidne budynki, wystarczy spojrzeć na szwedzkie domy - wiele z nich stoi niewzruszenie od drugiej połowy XVIII wieku. Mimo wciąż rosnącej popularności domów szkieletowych w naszym kraju, Polsce wciąż brakuje oficjalnych krajowych regulacji dotyczących ich szczegółów konstrukcyjnych (np. jakie wymiary przekroju powinny mieć poszczególne elementy). Większość inwestorów nie zdaje sobie z tego sprawy, co może się skończyć zleceniem budowy nierzetelnej firmie, która wykorzystuje te luki prawne i konstruuje niskiej jakości budynki, które zaczynają sprawiać problemy już po kilku latach (choćby związane z niewłaściwą izolacją cieplną lub źle przygotowaną szczeliną wentylacyjną od strony zewnętrznej). Jak wiadomo, budowa domu to poważna inwestycja, której nie powinno się powierzać byle komu. Decydując się na usługi Valhalla Construction zyskasz pewność, że cała konstrukcja szkieletowa powstanie zgodnie z wysoce restrykcyjnymi norweskimi normami budowlanymi i z wykorzystaniem najlepszych dostępnych na rynku materiałów. Sprawdź nasze dotychczasowe realizacje i przekonaj się, jak wyglądają solidne domy skandynawskie w naszym wykonaniu.
Serdecznie zapraszamy do zapoznania się z naszą ofertą oraz do kontaktu drogą telefoniczną lub mailową.
Połączenia między ścianami
Bez względu na to, czy są to ściany zewnętrzne, czy wewnętrzne, sposób ich łączenia zależy w dużej mierze od stopnia prefabrykacji oraz zakresu dostępu do słupków szkieletowych. Nierzadko celowo zostawia się niewykończone fragmenty ścian w miejscach, w których mają się one łączyć z innymi przegrodami.
Do wyboru jest wiele różnych metod łączenia ścian szkieletowych. Zdecydowanie najpopularniejsze są jednak dwie z nich - typu „L” (ściany są łączone ze stropem w narożach) i typu „T” (łączenia w punktach krzyżowania się ścian wewnętrznych i zewnętrznych).
Warto w tym miejscu nadmienić, że w konstrukcjach szkieletowych typu skandynawskiego, w których specjalizuje się Valhalla Construction, wykorzystuje się zamkowe połączenia ciesielskie zamiast prostego zbijania gwoździami (tę technikę wykorzystuje się w stawianiu domów skandynawskich).
Elementy, z których składa się ściana szkieletowa
Podstawą konstrukcji szkieletowej są następujące części:
- Słupki standardowe - są głównymi pionowymi elementami szkieletu ściany. Należy w tym miejscu nadmienić, że polskie przepisy nie uwzględniają jeszcze standardów dotyczących przekrojów poprzecznych tych słupków. Trzeba więc sięgnąć tutaj po standardy skandynawskie, według których przekrój słupka powinien mieć 45 × 195 lub 45 × 220 mm (my korzystamy głównie z pierwszego standardu). Rozstawienie słupków powinno być dobrane do tego, jak szerokie są płyty poszycia - pozwoli to zminimalizować straty materiału i przyspieszy budowę. Należy przy tym pamiętać o zachowaniu szczelin między poszczególnymi płytami.
- Podwaliny - to poziome belki będące dolną krawędzią ściany. Leżą bezpośrednio na posadzce lub stropie (przy piętrowych budynkach). Najczęściej ich przekrój pokrywa się z przekrojem standardowych słupków. Na ogół na parterach stosuje się podwójne podwaliny - montażowe (położone niżej) i pasy dolne (leżące na montażowych). W takim przypadku za pomocą podwaliny montażowej poziomuje się powierzchnię pod ścianę i wyznacza jej pozycję. Z racji tego, że tego typu podwaliny leżą bezpośrednio na fundamentach, wymagają dodatkowej impregnacji przed wilgocią. Natomiast pasy dolne są prefabrykowanymi elementami, które służą łączeniu słupków w element wysyłkowy.
- Oczepy - czyli górne krawędzie ścian szkieletowych. Przeważnie wykorzystuje się oczepy podwójne - ten leżący niżej nazywany jest pasem górnym i, podobnie jak w przypadku pasa dolnego podwalin, jest częścią prefabrykatu. Montowany na placu budowy oczep dodatkowy służy przede wszystkim do wzmocnienia łączenia górnej krawędzi ścian. Na tym jednak jego rola się nie kończy - w przypadku, gdy belki stropowe nie pokrywają się ze słupkami ściennymi, dodatkowy oczep pozwala przenosić obciążenia na słupki (czyli pełni funkcję belki zginanej w konstrukcji stropu).
- Słupki okienne/drzwiowe - jak wskazuje ich nazwa, wykorzystuje się je przy otworach w ścianie - stanowią ich konstrukcję nośną. Najczęściej otwory te formuje się przy użyciu słupków pełnych (po bokach) oraz krótszych słupków podpierających nadproże i podokiennych (odpowiednio nad nadprożem i pod belką podokienną).
- Słupki zwielokrotnione - wykorzystuje się je jako dodatkowe wsparcie dla belek stropowych w miejscach, w których występują duże siły skupione (podciągi, wymiany). Zwykle ich przekrój jest taki sam jak słupków standardowych. Potrzebna ilość słupków zwielokrotnionych jest określana przez projektanta.
- Przewiązki - są poziomymi elementami położonymi między sąsiadującymi ze sobą słupkami. Mogą one pełnić wiele funkcji, lecz zdecydowanie najczęściej stanowią podparcie krawędzi płyty poszycia, jeśli nie sięga ona od podwaliny do oczepu (czyli gdy wysokość kondygnacji przewyższa wymiary płyty).
Układ konstrukcji ścian w budynkach piętrowych
Drewniane domy szkieletowe z więcej niż jednym piętrem (parterem) mogą mieć jeden z dwóch układów konstrukcyjnych - platformowy lub balonowy.
Zacznijmy od tego drugiego, który występuje zdecydowanie rzadziej. Charakterystyczną cechą układu balonowego jest ciągłość słupków ściennych - ciągną się one nieprzerwanie od podwalin parteru po oczepy ostatniego piętra. Belki stropowe nie „wcinają się” w słupki, a jedynie są z nimi odpowiednio połączone. Taka konstrukcja pozwala przekazać stosunkowo dużą część poziomych sił rozporowych dachu na stropy i fundamenty, co odciąża ostatnią kondygnację. Rzadkość stosowania tej metody konstrukcyjnej wynika głównie z trudności z prefabrykacją takiego układu - wykorzystuje się go więc głównie przy budowach o niskim stopniu prefabrykacji elementów konstrukcyjnych. Balonowy układ warstw konstrukcji ścian wymaga więc większego nakładu czasu i bardziej restrykcyjnych zasad bezpieczeństwa.
Układ platformowy jest niejako przeciwieństwem balonowego - słupki poszczególnych kondygnacji kończą się tutaj przy dolnej krawędzi stropu, a belki stropu zrównują się z zewnętrzną krawędzią ścian. Mamy tutaj więc do czynienia z naprzemiennym ułożeniem słupków i belek stropowych w pionowym przekroju ściany. Taki układ umożliwia łatwą prefabrykację i transport elementów konstrukcyjnych oraz skraca czas i zwiększa bezpieczeństwo budowy. Sprawia to, że po tę metodę konstrukcyjną sięga się zdecydowanie najczęściej jako najbardziej logiczną i „naturalną”. Jeśli zaś chodzi o minusy, układ platformowy nie jest w stanie przenosić dużych poziomych sił rozporowych z dachu - konieczne jest tutaj zastosowanie dodatkowych usztywniających ścian poprzecznych na najwyższej kondygnacji.
Jak powinien wyglądać przekrój ściany zewnętrznej w domu szkieletowym?
Nie da się ukryć, że z uwagi na brak szczegółowych przepisów wielu konstruktorów, mówiąc kolokwialnie, idzie na łatwiznę i korzysta z wątpliwej jakości materiałów lub niewłaściwych wypełnień ścian domu szkieletowego. Z Valhalla Construction nie musisz się tego obawiać - podczas budowy kierujemy się bardzo restrykcyjnymi norweskimi normami dotyczącymi budownictwa szkieletowego. Korzystamy przy tym z wysokiej jakości materiałów pochodzących od sprawdzonych producentów. Dzięki temu możemy dostarczyć Ci najlepsze możliwe ściany, które bez problemu wytrzymają nawet bardzo niekorzystne warunki atmosferyczne przez wiele lat.
Każda nasza ściana zewnętrzna składa się z następujących warstw (zaczynając po wewnętrznej stronie ściany):
- Sucha zabudowa składająca się z dwóch warstw płyt gipsowych Rigips GKF (o wyższej odporności na ogień). Na ścianach wymagających większych właściwości nośnych (np. pod zawieszenie ciężkich szafek) w pierwszej warstwie używamy płyt drewnopochodnych.
- Ruszt instalacyjny 36 × 68 mm. Pozwala na wprowadzenie większości elementów potrzebnych instalacji bez naruszania paroizolacji - to niezwykle ważny element dla szczelności budynku.
- Paroizolacja Siga Majpell 25. W pomieszczeniach o wysokiej wilgotności (np. w łazienkach) używamy wydajniejszej izolacji Siga Majrex.
- Ruszt 45 × 45 mm zamykający termicznie słupki, dzięki wypełnieniu wełną Rockwool Superrock.
- Drugi ruszt 45 × 45 mm zamykający termicznie oczepy i podwaliny, również wypełniony wełną Rockwool Superrock.
- Konstrukcja główna budynku (słupki standardowe) C24 45 × 195 mm wypełniona wełną Rockwool Superrock.
- Konstrukcyjne płyty poszyciowe (paroprzepuszczalne) Siniat Defentex.
- Membrana paroprzepuszczalna Siga Majvest.
- Ruszt wentylacyjny zabezpieczony od spodu siatką przeciw gryzoniom.
- Warstwa wykończeniowa zewnętrzna. Tutaj do wyboru jest całkiem sporo możliwości - do najpopularniejszych należą zwłaszcza deska elewacyjna, gotowe dekoracyjne płyty (np. cembrit) oraz płyty cementowo-włóknowe pokrywane tynkiem.
Rejon działania: Śląsk, Małopolska, Dolny Śląsk, Opolszczyzna